Bidang biologi adalah seperti yang merangkumi pelbagai jenis haiwan, tumbuhan, dan organisma hidup yang lain. Apa yang diperbuat daripada setiap organisma ini pada asasnya adalah sekumpulan bahan kimia. Terdapat set bahan kimia yang berbeza untuk setiap tujuan tertentu.
Apabila bahan kimia digunakan untuk menghantar beberapa mesej atau mendapat tindak balas daripada bahagian tertentu badan organisma, di sinilah hormon dan neurotransmiter terlibat. Pada hakikatnya, tujuan mereka mungkin kelihatan serupa, namun, mereka mempunyai fungsi yang jauh berbeza.
Hormon vs Neurotransmitter
Perbezaan antara hormon dan neurotransmitter ialah hormon digunakan oleh sistem endokrin dan dilepaskan ke dalam aliran darah untuk bertindak pada beberapa sasaran jiran manakala neurotransmitter digunakan oleh sistem saraf dan dilepaskan ke dalam jurang sinaptik, di mana ia menyasarkan sel saraf pasca sinaptik..
Hormon adalah penghantar kimia yang terus dimasukkan ke dalam aliran darah. Hormon bertanggungjawab untuk kebanyakan perubahan badan yang berlaku di dalam badan. Beberapa contoh perubahan badan tersebut ialah pertumbuhan dan perkembangan, metabolisme, fungsi seksual, kebolehan kognitif, dsb. Walau bagaimanapun, selain daripada ini, hormon bertanggungjawab untuk perkara seperti adrenalin yang mendorong tindak balas melawan atau lari. Hormon terdapat dalam kedua-dua tumbuhan dan haiwan.
Neurotransmitter, sebaliknya, adalah utusan kimia yang digunakan oleh sistem saraf untuk menghantar mesej dari satu tempat ke tempat lain. Lokasi sasaran boleh menjadi saraf, otot, atau kelenjar. Adalah penting untuk ambil perhatian bahawa neurotransmitter hanya terdapat pada haiwan.
Jadual Perbandingan antara Hormon dan Neurotransmitter
| Parameter Perbandingan | Hormon | Neurotransmitter |
| Ketersediaan | Terdapat dalam kedua-dua tumbuhan dan haiwan. | Hanya terdapat pada haiwan. |
| Sistem yang digunakan | Menggunakan sistem endokrin. | Menggunakan sistem saraf. |
| Cara pengangkutan | Disuntik ke dalam aliran darah. | Melalui jurang sinaptik. |
| Fungsi | Mengawal pertumbuhan, perkembangan, pembiakan, dll. | Menghantar mesej antara sel saraf. |
| Kelajuan fungsi | Boleh mengambil masa berjam-jam malah berhari-hari. Lambat. | Adakah setiap pantas, berfungsi dalam milisaat. |
Apa itu Hormon?
Hormon adalah utusan kimia yang digunakan oleh sistem endokrin untuk mengawal organ atau tisu tertentu. Sistem endokrin melakukan ini dengan melepaskan hormon ke dalam aliran darah. Biasanya, organ atau tisu yang akan dikawal tidak jauh dari kelenjar yang mengeluarkan hormon. Apabila hormon mencapai lokasi sasaran melalui aliran darah, terdapat reseptor khas yang hanya dapat mengenali bahan kimia itu dan tidak ada yang lain. Apabila mencapai sasaran, reseptor menerima hormon dan tindak balas kimia berlaku, sekali gus menyebabkan hasil yang diingini yang diperlukan oleh badan.
Terdapat banyak hormon dan setiap satunya mempunyai tujuan yang berbeza. Hormon dirembeskan oleh organ yang dipanggil 'kelenjar'. Kelenjar utama yang mengawal fungsi harian kita ialah:
Kelenjar pituitari adalah kelenjar yang paling penting dalam badan kita. Ia juga dikenali sebagai 'kelenjar induk'. Ia penting dalam mengawal fungsi badan dan kesejahteraan. Ia mengawal fungsi semua kelenjar lain, oleh itu nama 'kelenjar induk'.
Contoh hormon yang paling biasa terdapat dalam badan ialah estrogen, progesteron, testosteron, adrenalin, serotonin, kortisol, dll.
Apabila hormon dirembes dalam jumlah yang banyak atau apabila ia dirembeskan dalam jumlah yang lebih sedikit daripada yang diperlukan, ia menyebabkan ketidakseimbangan kimia dalam badan. Contoh yang paling biasa ialah insulin. Insulin membantu mengekalkan paras gula dalam darah kita dan dikeluarkan oleh pankreas. Apabila insulin dikeluarkan dalam jumlah yang banyak, ia menyerap terlalu banyak gula dan menyebabkan hati mengeluarkan kurang glukosa. Ini membawa kepada keadaan yang dipanggil hipoglikemia. Sekali lagi, apabila insulin dikeluarkan dalam jumlah yang tidak mencukupi, maka terdapat lebihan gula dalam darah kita, dan dengan itu menyebabkan keadaan yang dipanggil diabetes.
Rembesan hormon sebahagian besarnya ditentukan oleh gen, bagaimanapun, ia boleh dikekalkan dengan baik pada tahap yang besar dengan mengekalkan diet yang betul dan senaman yang kerap.
Apakah Neurotransmitter?
Neurotransmitter adalah utusan kimia yang digunakan oleh sistem saraf untuk menghantar mesej dari satu sel saraf ke yang lain. Untuk memahami bagaimana bahan kimia ini berfungsi, kita perlu memahami bagaimana sel saraf disusun. Terdapat dua hujung sel saraf. Satu hujung dipanggil 'Axon' dan hujung yang lain dipanggil 'Dendrite'. Sel-sel disusun sedemikian rupa, sehingga akson menghadap dendrit. Kini, terdapat jurang kecil antara kedua-dua sel ini dan di sinilah neurotransmitter digunakan.
Neurotransmitter ialah bahan kimia yang merupakan terminal Akson bagi satu sel dan diterima oleh terminal dendrit sel lain. Neurotransmiter ini adalah cara penghantaran maklumat antara celah sel saraf.
Neurotransmitter dikelaskan kepada tiga kategori utama, asid amino, peptida, dan monoamin. Jenis neurotransmitter lain ialah penghantar gas, amina surih, purin, katekolamin, dll.
Terdapat beberapa penyakit yang berkaitan dengan neurotransmiter. Penyakit yang paling biasa ialah penyakit Parkinson. Penyakit ini adalah gangguan sistem saraf yang bersifat progresif, yang bermaksud ia meningkat dari semasa ke semasa. Ia bermula dengan bahagian badan yang mengalami gegaran kecil disertai dengan beberapa kekakuan dan pergerakan perlahan. Ini banyak bergantung pada genetik seseorang. Ini berlaku terutamanya apabila sel-sel saraf di otak mati, dan terdapat kehilangan dopamin.
Terdapat cara untuk memastikan sistem saraf sihat. Cara terbaik adalah dengan kerap bersenam, dapatkan banyak tidur dan rehat yang betul, mencegah merokok, dan mengamalkan diet seimbang.
Perbezaan Utama Antara Hormon dan Neurotransmitter
Kesimpulan
Kedua-dua Hormon dan Neurotransmitter adalah penghantar kimia dan memainkan peranan yang sangat halus dalam badan. Sebarang ketidakseimbangan sama ada menyebabkan penyakit serius dan ketidakseimbangan dalam badan. Walaupun kedua-duanya berfungsi dalam sistem yang berbeza dalam badan, korelasi dan penyegerakan mereka adalah penting. Bersenam dengan kerap, makan makanan seimbang, dan mendapatkan rehat yang betul adalah kunci untuk memastikan kedua-dua sistem ini sihat dan berfungsi dengan baik.
