Gaung dan Ngarai ialah struktur geografi yang tergolong dalam keluarga lembah. Ngarai dan gaung ialah bentuk muka bumi geografi yang tergolong dalam kategori luas lembah. Walaupun istilah ini telah digunakan secara bersesuaian, terdapat beberapa perbezaan yang ketara antara ngarai dan gaung. Perbezaannya adalah dari segi saiz, gaya pembentukan, penyetempatan, dan pilihan penggunaan istilah.
Gaung lwn Canyon
Perbezaan antara Gaung dan Ngarai ialah ngarai ialah sebuah lembah yang luas yang mempunyai sisi berserenjang, dan gaung ialah jurang yang luas dengan aliran yang mengalir di dalamnya atau jurang tanpa sungai. Istilah 'ngarai' kebanyakannya digunakan di Amerika Syarikat, manakala 'gaung' digunakan terutamanya di Eropah.
Gaung pada dasarnya dibangunkan kerana aliran air atau lava. Tepi gaung juga dibuat daripada batu pasir dan granit. Beberapa gaung mempunyai struktur batu kapur yang telah membentuk pembentukan gua yang kompleks di gaung. Gaung biasanya terbentuk kerana tiga faktor semula jadi, seperti hakisan, pencairan glasier serta faktor geologi.
Ngarai dicipta mengikut masa yang panjang dan penyusutan berterusan dari tahap ketinggian. Tebing tercipta kerana batuan keras ini kebal terhadap luluhawa atau sebarang jenis hakisan. Ngarai sangat semula jadi di kawasan padang pasir berbanding kawasan basah. Sebahagian besar dinding ngarai terdiri daripada granit dan batu pasir.
Jadual Perbandingan Antara Gaung dan Ngarai
| Parameter Perbandingan | gaung | Ngarai |
| Perkadaran | Mengikut perkadaran, Gorges lebih kecil daripada Canyons. | Ngarai dianggap lebih besar daripada Gaung. |
| Kedalaman | Gaung dan Ngarai kedua-duanya dalam, tetapi Ngarai selalunya lebih lebar daripada Gaung. | Gaung juga digelar gaung kerana sifatnya yang sempit. Gaung lebih sempit daripada Ngarai. |
| Wilayah | Gaung terletak di kawasan yang mempunyai kawasan sederhana. Cth. Banjaran Gunung. | Sementara itu, Ngarai terletak di kawasan gersang di mana iklimnya kering dan padang pasir. |
| Pembentukan | Gaung terbentuk terutamanya kerana aliran air atau lava. | Ngarai terbentuk sebahagian besarnya kerana hakisan pada aras dataran rata serta luluhawa bentuk batuan keras adalah punca mengapa Ngarai terbentuk. |
| Penggunaan | Istilah 'Gorges' lebih banyak digunakan di Eropah. | Sementara itu, istilah 'Canyon' kebanyakannya digunakan di Amerika Syarikat. |
Apa itu Gorge?
Gaung ialah formasi geografi yang terbentuk kerana daya semula jadi seperti hakisan, pencairan glasier, dan pelbagai letusan geografi. Gaung terbentuk kerana penghapusan mendapan yang dibuat oleh air yang mengalir, dan sungai di lembah bertanggungjawab untuk pertumbuhan majoriti gaung di dunia. Satu contoh pembentukan gaung jenis ini melalui hakisan ialah Gaung Talari di Mali.
Pergerakan permukaan bumi yang dikenali sebagai peningkatan geologi pergerakan tektonik telah dikaitkan dengan penciptaan gaung ini. Dalam kebanyakan kes ini, peningkatan geologi berjalan seiring dengan luluhawa. Contoh gaung jenis ini ialah Gaung Macocha di Republik Czech, yang disebabkan oleh peningkatan geologi. Daya semula jadi ketiga iaitu pencairan glasier adalah punca pembentukan gaung seperti The Colombia River Gorge di Washington.
Gaung terbentuk kerana aliran lahar dan aliran air di antara lembah. Mereka terdiri daripada batu pasir dan granit. Mereka terutamanya dikaitkan dengan sungai dan air yang mengalir. Sesetengah gaung kembali beribu-ribu tahun dalam sejarah di mana saintis telah menemui fosil dan cetakan haiwan dan tumbuhan yang terkenal. Contoh Gaung yang terkenal dengan fosil ialah Gaung Olduvai yang terletak di Tanzania dan berusia sekitar 2 juta tahun.
Apa itu Canyon?
"Canyon" ialah perkataan yang berasal daripada perkataan Sepanyol canon, yang hanya bermaksud "tiub" atau "paip." "Gaung" ialah istilah yang digunakan sebagai alternatif untuk istilah "ngarai", tetapi gaung hampir selalu lebih curam dan lebih sempit berbanding dengan ngarai. Beberapa punca pembentukan Canyon ialah aliran sungai, kaedah luluhawa dan hakisan, dan pergerakan tektonik, yang merupakan proses biasa.
Contoh yang paling terkenal ialah ngarai sungai. Ngarai terbentuk kerana daya air dari aliran sungai berdekatan yang boleh menyumbat dalam dasar sungai. Mendapan dasar sungai dihantar ke hilir di sepanjang sungai, dan ini membentuk saluran dalam yang agak sempit.
Yarlung Zangbo Grand Canyon, yang terletak di Tibet, telah terbentuk selama berjuta-juta tahun kerana Sungai Yarlung Zangbo. Ngarai ini adalah yang paling dalam dan terpanjang di dunia. Ia mencapai lebih daripada 5, 300 meter dari hujung ke pangkalan dan 500 kilometer, masing-masing.
Perbezaan Utama Antara Gaung dan Ngarai
Kesimpulan
Gaung dan Ngarai sangat penting sebagai formasi geografi yang menarik pelancong dari seluruh dunia. Pembentukan geografi Canyons dan Gorges ini menyumbang kepada ekonomi negara. Bentuk muka bumi geografi ini merupakan sumber pendidikan yang hebat kerana perubahan dan perubahan pembentukan selama ini. Ngarai dan Gaung yang terkenal di dunia adalah gambaran tentang kehidupan sejarah.
