Tindak balas kimia berlaku setiap hari di persekitaran kita. Walau bagaimanapun, kita sering tidak menyedari mereka. Proses tindak balas kimia melibatkan dua bahan yang bertindak balas antara satu sama lain dan membentuk bahan baru sepenuhnya. Ini boleh dikategorikan di bawah tindak balas eksotermik dan endotermik. Setiap daripada mereka mempunyai parameter dan ciri tersendiri.
Eksotermik vs Endotermik
Perbezaan antara eksotermik dan endotermik ialah tindak balas eksotermik ialah tindak balas yang mengeluarkan tenaga ke dalam persekitaran sekeliling dalam bentuk cahaya, bunyi, elektrik, dan lain-lain apabila ia berlaku manakala tindak balas endotermik ialah yang menyerap tenaga daripada persekitaran sekeliling. dalam bentuk haba apabila ia berlaku.
Ciri yang membezakan tindak balas eksotermik ialah tenaga dibebaskan semasa proses itu. Kadangkala, tenaga ini lebih besar daripada jumlah yang diperlukan untuk menjalankan tindak balas pada mulanya. Contoh tindak balas eksotermik ialah apabila gas terpeluwap menjadi cecair. Di sini, haba dibebaskan ke persekitaran.
Sementara itu, ciri utama tindak balas endotermik ialah ia menyerap tenaga daripada persekitaran semasa proses. Tenaga ini hanya dalam bentuk haba. Contoh tindak balas sedemikian ialah pendidihan air. Apabila proses sedemikian dijalankan, air menyerap haba, menjadikannya tindak balas endotermik.
Jadual Perbandingan Antara Eksotermik dan Endotermik
| Parameter Perbandingan | Eksotermik | Endotermik |
| Maknanya | Ia adalah tindak balas kimia yang melibatkan pembebasan tenaga ke dalam persekitaran sekeliling. | Ia merupakan tindak balas kimia yang melibatkan penyerapan tenaga daripada persekitaran sekeliling. |
| Borang Tenaga | Tenaga yang dibebaskan mungkin dalam bentuk haba, bunyi, cahaya, elektrik, dll. | Tenaga yang diserap sentiasa dalam bentuk haba. |
| Suhu | Apabila proses dijalankan, suhu secara beransur-ansur berkurangan. | Apabila proses dijalankan, suhu secara beransur-ansur meningkat. |
| Entalpi | Berhubung dengan hasil tindak balas, entalpi sentiasa lebih rendah. | Berhubung dengan hasil tindak balas, entalpi sentiasa lebih tinggi. |
| Perubahan dalam Entalpi | Apabila perubahan dalam entalpi dikira, ia sentiasa nilai positif. | Apabila perubahan dalam entalpi dikira, ia sentiasa nilai negatif. |
| Contoh | Contoh tindak balas eksotermik ialah pemeluwapan gas kepada cecair. | Contoh tindak balas endotermik ialah air mendidih. |
Apakah Eksotermik?
Apabila haba dan bentuk tenaga lain diberikan kepada persekitaran semasa tindak balas kimia, ia dipanggil tindak balas eksotermik. Entalpi sentiasa mempunyai nilai yang lebih rendah daripada hasil darab bahan tindak balas. Lebih-lebih lagi, apabila perubahan dalam entalpi dikira, ia sentiasa merupakan nilai positif untuk tindak balas sedemikian. Cara yang baik untuk mencirikan tindak balas eksotermik adalah dengan memantau suhu semasa ia menurun.
Untuk ikatan terus terbentuk dan dipecahkan semasa proses, sejumlah tenaga diperlukan. Dalam tindak balas eksotermik, tenaga yang dihasilkan semasa proses adalah lebih besar daripada yang diperlukan untuk memecahkan ikatan. Akibatnya, tenaga yang berlebihan diberikan ke persekitaran kerana ia tidak lagi membantu tindak balas.
Contoh hebat tindak balas eksotermik ialah unggun api. Hampir semua orang pernah mengalami kepanasan semasa duduk di sekelilingnya. Dalam kes ini, tindak balas antara oksigen dan selulosa berlaku apabila kayu dibakar. Akibatnya, kehangatan dilepaskan ke persekitaran.
Tindak balas seperti ini juga berlaku apabila roket dilancarkan. Semasa proses ini, seseorang dapat melihat awan besar wap dan asap yang tersebar dari bahagian bawah kenderaan. Ini disebabkan oleh tindak balas eksotermik yang berlaku semasa penggunaan bahan api.
Apakah Endotermik?
Apabila haba diserap semasa proses tindak balas kimia, ia dipanggil tindak balas endotermik. Ini adalah satu-satunya bentuk tenaga yang terlibat dalam proses tersebut. Tindak balas adalah berbeza dengan tindak balas eksotermik kerana ia dicirikan oleh nilai entalpi yang lebih rendah daripada hasil darab bahan tindak balas. Selain itu, apabila perubahan dalam entalpi dikira, ia sentiasa nilai negatif untuk tindak balas tersebut.
Semasa proses itu, ikatan terus terbentuk dan dipecahkan. Dalam tindak balas sedemikian, jumlah tenaga yang lebih besar diperlukan untuk memecahkan ikatan daripada jumlah tenaga yang dihasilkan oleh tindak balas. Oleh itu, sejumlah tenaga tertentu diserap untuk berbuat demikian. Selain itu, suhu secara beransur-ansur meningkat apabila ini berlaku.
Contoh hebat tindak balas endotermik ialah pendidihan air. Titik suhu tertentu perlu dicapai untuk air mendidih. Ini dicapai dengan menyerap haba dari persekitaran. Dalam kes ini, ia adalah dari api yang digunakan untuk mendidih.
Contoh lain tindak balas endotermik termasuk penyejatan, penguraian terma, hidrolisis, keretakan alkana, pemejalwapan, pembelahan nuklear dan juga melarutkan bahan kimia tertentu seperti asid sitrik dan soda penaik. Setiap satu daripada ini menyerap sejumlah tenaga untuk berlaku.
Perbezaan Utama Antara Eksotermik dan Endotermik
- Tindak balas eksotermik melibatkan pembebasan tenaga ke persekitaran sekeliling manakala tindak balas endotermik melibatkan penyerapan tenaga dari persekitaran sekeliling.
- Tindak balas eksotermik membebaskan tenaga sebagai haba, bunyi, cahaya, elektrik, dll. manakala tindak balas endotermik hanya menyerap tenaga sebagai haba.
- Apabila tindak balas eksotermik dijalankan, suhu secara beransur-ansur berkurangan manakala apabila tindak balas endotermik dijalankan, suhu secara beransur-ansur meningkat.
- Berhubung dengan produk bahan tindak balas, entalpi sentiasa lebih rendah untuk tindak balas eksotermik manakala, untuk yang kedua, entalpi sentiasa lebih tinggi.
- Apabila perubahan dalam entalpi dikira, ia sentiasa bernilai positif untuk tindak balas eksotermik manakala, untuk tindak balas endotermik, ia sentiasa mempunyai nilai negatif.
- Contoh tindak balas eksotermik ialah pemeluwapan gas kepada cecair manakala tindak balas endotermik ialah air mendidih.
Kesimpulan
Eksotermik dan endotermik adalah dua jenis tindak balas yang berbeza yang mempunyai kesan berbeza apabila ia berlaku. Pertama, tindak balas eksotermik mengeluarkan tenaga manakala tindak balas endotermik menyerapnya. Ini disebabkan oleh jumlah tenaga yang diperlukan untuk memecahkan ikatan kimia apabila proses itu berlaku. Jika tenaga yang dihasilkan lebih tinggi, tindak balas eksotermik berlaku manakala jika tenaga yang dihasilkan lebih rendah, tindak balas endotermik berlaku.
Satu lagi perbezaan utama antara keduanya ialah tindak balas eksotermik mengeluarkan tenaga dalam pelbagai bentuk manakala tindak balas endotermik hanya menyerap tenaga dalam satu bentuk, iaitu haba.
