Istilah epistemologi dan metafizik kedua-duanya berkaitan dengan konsep falsafah dan tanpa epistemologi, kajian metafizik tidak akan mendapat berat atau kuasa. Istilah ini sering digunakan secara bergantian, yang tidak betul. Istilah epistemologi dan metafizik mewakili dua konsep yang berbeza. Untuk memahami perbezaan antara kedua-dua istilah ini, seseorang mesti terlebih dahulu memahami konsep teras kedua-dua istilah ini.
Epistemologi vs Metafizik
Perbezaan antara epistemologi dan metafizik ialah epistemologi berkenaan dengan pengetahuan manusia. Sebaliknya, metafizik mementingkan proses mengetahui apa yang diketahui oleh manusia. Epistemologi sentiasa mengelak daripada 'putaran sedar diri' di mana metafizik sentiasa merangkumi, sebagai contoh, proses dan kuasa intelek.
Epistemologi merujuk kepada kajian ilmu yang memfokuskan kepada apa yang diketahui oleh manusia. Istilah 'epistemologi berasal daripada dua perkataan Yunani- "episteme' dan "logos" yang bermaksud 'pengetahuan' dan 'sains' atau 'kajian' masing-masing. Ahli epistemologi secara amnya memberi tumpuan kepada pengetahuan proposisi dan bukannya memberi tumpuan kepada kenalan atau pengetahuan prosedur. Pengetahuan proposisi ialah pengetahuan yang bersifat deklaratif atau mewakili keadaan atau fakta.
Metafizik ialah kajian tentang proses memperoleh pengetahuan yang diketahui oleh manusia. Istilah 'metafizik' berasal daripada perkataan Yunani "metaphysika" yang secara literal bermaksud "selepas fizik". Cabang falsafah ini merangkumi kajian tentang realiti dan kebenaran. Ia memberi tumpuan kepada bagaimana manusia mengetahui apa yang mereka tahu dan jika terdapat sebarang halangan, dari segi kaedah, kesahihan, dan skop, kepada proses pengumpulan ilmu itu.
Jadual Perbandingan Antara Epistemologi dan Metafizik
| Parameter Perbandingan | Epistemologi | Metafizik |
| Definisi | Epistemologi merujuk kepada kajian tentang apa yang diketahui oleh manusia. Ahli epistemologi secara amnya memberi tumpuan kepada pengetahuan proposisi. | Metafizik ialah kajian tentang proses memperoleh pengetahuan yang diketahui oleh manusia. |
| Diperolehi daripada | Istilah 'epistemologi berasal daripada dua perkataan Yunani- "episteme' dan "logos" yang bermaksud 'pengetahuan' dan 'sains' atau 'kajian' masing-masing. | Istilah 'metafizik' berasal daripada perkataan Yunani "metaphysika" yang secara literal bermaksud "selepas fizik". |
| Cawangan | Cabang utama epistemologi ialah agnotologi, epistemologi formal, aletiologi, epistemologi sosial, dan meta-epistemologi. | Cabang utama metafizik ialah teologi, ontologi, dan sains sejagat. |
| Pemikiran konservatif | Seseorang individu atau lelaki dapat membezakan realiti dan kebenaran melalui kapasiti dan kecenderungannya untuk menaakul. | Lelaki atau individu itu baik. |
| Contoh | Kepercayaan, kebenaran, pembuktian, teori, hipotesis, justifikasi, dan undang-undang. | Kewujudan, kewujudan, sebab, hubungan, tujuan, ruang, masa, peristiwa, dan sebagainya. |
Apa itu Epistemologi?
Epistemologi merujuk kepada konsep falsafah yang mengkaji asal usul, had, dan sifat pengetahuan manusia. Istilah 'epistemologi berasal daripada dua perkataan Yunani- "episteme' dan "logos" yang bermaksud 'pengetahuan' dan 'sains' atau 'kajian' masing-masing.
Hampir setiap ahli falsafah sejarah yang terkenal telah menyumbang kepada kajian epistemologi yang mempersoalkan apa yang kita tahu. Di kalangan ahli falsafah Yunani, Plato dalam Republiknya telah membezakan antara inkuiri tentang apa yang wujud dan inkuiri mengenai apa yang kita tahu.
Semasa zaman moden awal, ahli epistemologi dibahagikan kepada dua kumpulan- rasionalis (Baruch Spinoza, Rene Descartes) dan empiris (John Locke, George Berkeley, Francis Bacon, dan David Hume). Para rasionalis percaya bahawa sebahagian besar pengetahuan datang dari fakulti akal kita, sebaliknya, empiris percaya bahawa pengetahuan berasal dari pengalaman deria.
Sains dianggap sebagai bentuk formal, diinstitusikan, diperhalusi, dan sistematik bagi pemerolehan dan pencarian pengetahuan empirikal. Falsafah sains boleh dianggap sebagai asas penyelidikan epistemologi atau aplikasi prinsip epistemologi.
Cabang utama epistemologi ialah agnotologi (memfokuskan pada keraguan atau kejahilan), epistemologi formal (memberi tumpuan kepada teori kebolehkiraan dan teori kebarangkalian), aletiologi (memberi tumpuan kepada sifat kebenaran), epistemologi sosial (memberi tumpuan kepada dimensi sosial pengetahuan manusia), dan meta-epistemologi (memberi tumpuan kepada subjek, perkara, dan pendekatan penstrukturan dan pemahaman pengetahuan kita).
Apakah Metafizik?
Metafizik ialah konsep falsafah yang mengkaji prinsip pertama perubahan dan identiti, wujud, kemungkinan dan keperluan, sebab akibat, masa dan ruang. Metafizik merangkumi hubungan antara jirim dan minda dan sifat kesedaran. Istilah 'metafizik' berasal daripada perkataan Yunani "metaphysika" yang secara literal bermaksud "selepas fizik".
Karya Aristotle ke dalam risalah itu dikenali sebagai metafizik. Metafizik memfokuskan pada pelaburan objek dan masa dan ruang, kesan dan sebab, kemungkinan, sifat, dan kewujudannya. Bersama dengan etika, logik, dan epistemologi, metafizik dianggap sebagai salah satu cabang utama falsafah. Metafizik memberi tumpuan kepada menyiasat sifat dan jenis kewujudan.
Metafizik dijalankan dengan menggunakan potongan yang cuba memberikan penjelasan yang koheren tentang struktur dunia, seperti matematik asas. Metafizik mentakrifkan sifat, objek dan konsep dalam cara yang berbeza oleh sains asas seperti superstrings dan atom.
Cabang utama metafizik ialah teologi, ontologi, dan sains sejagat. Dalam teologi fokus utama adalah untuk mengenal pasti sifat Tuhan, dengan tiga aspek ajaran Tuhan, apa yang Tuhan ajarkan kepada kita, dan apa yang membawa kepada Tuhan. Ontologi memberi tumpuan kepada kategori dan konsep yang berkaitan secara langsung dengan menjadi, realiti. Sains Sejagat ialah kajian yang memfokuskan pada prinsip pertama logik dan penaakulan.
Perbezaan Utama Antara Epistemologi dan Metafizik
Kesimpulan
Kedua-dua epistemologi dan metafizik adalah berkaitan dengan konsep falsafah. Tanpa epistemologi, kajian metafizik tidak akan mempunyai sebarang berat atau kuasa. Ini kerana konsep dan kepercayaan metafizik tidak boleh bergantung kepada kaedah sains tradisional untuk dibuktikan kebenarannya. Kedua-dua istilah itu berasal daripada perkataan Yunani kuno dan banyak ahli falsafah sejarah utama telah menyumbangkan konsep ini.
Perbezaan utama antara epistemologi dan metafizik ialah epistemologi berkenaan dengan pengetahuan manusia. Sebaliknya, metafizik mementingkan proses mengetahui apa yang diketahui oleh manusia. Epistemologi sentiasa mengelak daripada 'putaran sedar diri' di mana metafizik sentiasa merangkumi, sebagai contoh, proses dan kuasa intelek.
