Semua organisma terdiri daripada sel yang merupakan unit asas kehidupan. Ada yang terdiri daripada sel tunggal manakala yang lain terdiri daripada berbilang sel. Archaea dan Bakteria adalah dua organisma bersel tunggal atau uniselular utama yang dikategorikan sebagai Prokariota iaitu mereka tidak mempunyai nukleus yang jelas dan tidak mempunyai organel terikat membran. Walaupun kedua-duanya adalah Prokariot, mereka mempunyai banyak perbezaan.
Archaea vs Bakteria
Perbezaan antara Archaea dan Bakteria ialah dinding sel Archaea tidak mempunyai polimer yang terdiri daripada asid amino dan gula yang dipanggil peptidoglycan. Dinding sel Bakteria di tangan memang mempunyai salutan peptidoglycan seperti mesh.
Archaea ialah sekumpulan prokariot yang ahlinya mempamerkan ciri fizikal, fisiologi dan genetik tertentu yang unik yang membezakannya daripada bakteria di satu pihak dan eukariota di pihak yang lain.
Bakteria, sebaliknya, ialah sekumpulan organisma mikroskopik unisel yang boleh hidup dalam hampir semua persekitaran termasuk tanah, air, bahan organik dan badan organisma multisel.
Juga, membran plasma Archaea mempunyai lipid berkait eter (satu atom oksigen terikat dengan dua kumpulan aril atau alkil). Manakala membran plasma Bakteria menggunakan ester-linked (satu atom oksigen terikat dengan dua kumpulan hidrokarbon) lipid.
Jadual Perbandingan Antara Archaea dan Bakteria (dalam Bentuk Jadual)
| Parameter Perbandingan | Archaea | Bakteria |
|---|---|---|
| Asid Ribonukleik (RNA) | tiga | satu |
| Pembiakan | Tunas, pembelahan binari dan pemecahan. | Menghasilkan spora supaya ia boleh bertahan selama beberapa tahun dalam pelbagai keadaan - baik dan tidak menguntungkan. |
| Ditemui dalam | Keadaan luar biasa dan melampau seperti kawasan lautan yang lebih dalam, mata air panas, paya dsb. | Hampir di mana-mana seperti kerak bumi, bahan organik, badan air, badan manusia dan haiwan dan sebagainya. |
| Dinding Sel | Terdiri daripada lapisan S atau pseudopeptidoglycan. | Terdiri daripada peptidoglycan yang disertai dengan asid muramik. |
| Kumpulan utama | Halofil, Metanogen, Thermoacidophiles. | Gram-negatif dan Gram-positif. |
Apa itu Archaea?
Ia adalah sekumpulan mikroorganisma bersel tunggal yang tidak mempunyai nukleus yang jelas dan mempamerkan ciri-ciri yang membezakannya daripada dua cabang pokok filogenetik (evolusi) yang lain.
Apabila ia pertama kali ditemui, ia telah dimasukkan ke dalam kategori bakteria kerana persamaan dari segi saiz dan bentuk dan dinamakan sebagai Archaebacteria. Walau bagaimanapun, akhirnya didapati bahawa Archaea mempamerkan ciri-ciri tertentu Eukariota yang tidak terdapat dalam bakteria. Sebagai contoh, Bakteria hanya mempunyai satu polimerase RNA. Walaupun sama seperti Eukariota, terdapat tiga polimerase RNA dalam Archaea.
Selain itu, dipercayai bahawa salah seorang nenek moyang Archaea sekarang telah melahirkan Eukarya. Akibatnya, kategori Archaebacteria menjadi usang.
Istilah Archaea berasal dari bahasa Yunani. Ia berasal daripada perkataan archaios yang bermaksud 'primitif', 'archaic' atau 'purba'. Nomenklatur ini sangat dibenarkan kerana sesetengah ahli Archaea menunjukkan beberapa ciri primitif. Sebagai contoh, ahli Archaea tertentu menggunakan sebatian tak organik seperti sulfur atau ammonia sebagai sumber tenaga mereka. Ciri ciri ahli Archaea ini menunjukkan fakta bahawa sebahagian daripada mereka hadir di bumi ketika ia berada di peringkat baru lahir.
Archaea mungkin mikroorganisma akuatik atau terestrial. Ia menunjukkan kepelbagaian bentuk yang merangkumi bentuk sfera, seperti batang dan lingkaran. Lebih-lebih lagi, mereka boleh bertahan dalam pelbagai keadaan yang melampau termasuk persekitaran yang sangat panas atau masin.
Sebahagian daripada mereka bertahan dengan oksigen dan menghasilkan metana sebagai produk akhir manakala yang lain tidak. Mereka membiak secara aseksual melalui pelbagai mekanisme yang pembelahan binari, pemecahan dan tunas.
Apakah Bakteria?
Ia merujuk kepada sekumpulan organisma unisel, mikroskopik dan prokariotik yang terdapat dalam hampir semua persekitaran seperti tanah, air, bahan organik dan badan organisma multisel.
Empat bentuk asas bakteria ialah bacillus (seperti batang), vibrio (berbentuk koma), coccus (sfera), dan spirillum (spiral). Seperti Archaea, tiada nukleus yang jelas dalam bakteria. Bahan genetik tidak diliputi oleh membran nuklear. Maksudnya, ia telanjang.
Selain daripada DNA genomik iaitu kromosom tunggal atau DNA bulat, banyak bakteria mengandungi DNA lain yang kecil dan bulat serta berada di luar DNA genom. DNA yang lebih kecil ini dikenali sebagai plasmid. Mereka memberikan watak fenotip (gabungan kesan alam sekitar dan genetik) yang berbeza kepada bakteria. Contoh utama watak sedemikian ialah ketahanan terhadap antibiotik.
Berdasarkan struktur dinding selnya dan tindak balasnya terhadap pewarnaan gram (pewarnaan dengan pewarna ungu untuk mengenal pasti spesies bakteria), bakteria dikelaskan kepada dua kumpulan utama- gram-positif dan gram-negatif.
Bakteria Gram-positif bertukar menjadi ungu semasa eksperimen pewarnaan gram dan mempunyai lapisan peptidoglikan yang tebal dalam dinding selnya. Bakteria Gram-negatif, sebaliknya, menunjukkan warna merah jambu apabila diwarnai dengan pewarna ungu dan mempunyai lapisan nipis peptidoglikan. Juga, bakteria Gram-positif tidak mempunyai sebarang membran lipid luar manakala sebaliknya adalah kes bakteria Gram-negatif.
Walaupun sesetengah bakteria boleh menyebabkan keracunan makanan dan penyakit berjangkit pada manusia, kebanyakannya tidak berbahaya. Banyak bakteria juga berguna. Sebagai contoh, bifidobakteria tinggal dalam saluran pencernaan badan manusia dan membolehkan pencernaan makanan.
Bakteria juga digunakan dalam pelbagai proses perindustrian, terutamanya dalam industri makanan. Sebagai contoh, penghasilan keju, yogurt dan jeruk tidak mungkin dilakukan tanpa tindak balas bakteria.
Perbezaan Utama Antara Archaea dan Bakteria
Kesimpulan
Archaea, Bakteria dan Eukariota membentuk tiga domain utama kehidupan. Semua makhluk hidup dikategorikan ke dalam domain ini berdasarkan ciri struktur, genetik dan biokimia mereka. Antaranya, Archaea dan Bakteria ialah organisma bersel tunggal. Tetapi mereka mempunyai perbezaan yang besar dari segi ciri genetik, fizikal dan fisiologi mereka yang cukup untuk mengkategorikan mereka kepada dua domain kehidupan yang berasingan.
Walau bagaimanapun, adalah menarik untuk diperhatikan bahawa pemisahan antara Archaea dan Bakteria ini sangat baru. Terdahulu mereka membentuk satu domain yang dikenali sebagai kerajaan Archaebacteria.
