Istilah 'pengejatan' dan 'penyejatan' agak mengelirukan dan mungkin sangat sukar untuk anda membezakan antara keduanya. Dalam kedua-dua proses, terdapat perubahan dalam keadaan jirim daripada cecair atau pepejal kepada gas.
Apabila air mendidih dan bertukar menjadi wap, apakah proses yang dipanggil? Adakah ia dipanggil penyejatan atau ia dipanggil pengewapan? Apabila air dari lautan atau laut atau tasik atau kolam atau mana-mana badan air bertukar menjadi bentuk gas, adakah ia pengewapan atau penyejatan?
Pengewapan vs Penyejatan
Perbezaan antara pengewapan dan penyejatan ialah pengewapan adalah istilah yang lebih luas dan ia adalah perubahan pepejal atau cecair kepada keadaan gas manakala penyejatan ialah perubahan cecair kepada bentuk gasnya. Juga, pengewapan berlaku dalam keseluruhan jisim bahan manakala penyejatan berlaku pada permukaan cecair.
Jadual Perbandingan Antara Pengewapan dan Penyejatan
| Parameter Perbandingan | Pengewapan | Penyejatan |
| Definisi | Pengewapan ialah fenomena perubahan pepejal atau cecair kepada wap pada suhu tetap dan tekanan tetap. | Penyejatan ialah fenomena perubahan cecair kepada wap pada sebarang suhu di bawah takat didihnya. |
| Kelajuan | Pengewapan adalah proses yang cepat dan bertenaga. | Penyejatan adalah proses yang perlahan dan senyap. |
| Perubahan suhu | Suhu semasa pengewapan kekal malar. | Suhu semasa penyejatan mungkin berubah. Penyejatan boleh berlaku pada sebarang suhu di bawah takat didih cecair. |
| Faktor yang mempengaruhi | Proses pengewapan tidak bergantung pada faktor luaran. | Penyejatan bergantung pada faktor seperti luas permukaan, suhu, kelembapan dan kelajuan angin. |
| alam semula jadi | Ia adalah fenomena pukal yang bermaksud proses pengewapan berlaku ke atas keseluruhan jisim cecair. | Ia adalah fenomena permukaan yang bermaksud ia berlaku hanya pada permukaan cecair. |
Apakah Pengewapan?
Pengewapan adalah proses yang cepat dan kuat di mana pepejal atau cecair ditukar kepada bentuk gasnya pada suhu dan tekanan malar. Tidak seperti penyejatan, pengewapan ialah proses pukal di mana keseluruhan jisim cecair berubah menjadi wap.
Pengewapan dalam erti kata literal bermaksud pembentukan wap. Orang biasanya merujuk kepada mendidih sebagai pengewapan tetapi pengewapan termasuk 3 istilah:
Apabila cecair dipanaskan hingga takat didihnya, ia bertukar menjadi gas dengan pembentukan buih, dan proses ini dipanggil mendidih. Pada ketika ini, tekanan wap sama dengan tekanan sekeliling.
- Sublimasi
Ia adalah proses penukaran langsung pepejal kepada gas pada pemanasan tanpa penukaran kepada cecair.
- Penyejatan
Ia adalah proses penukaran cecair kepada gas pada sebarang suhu di bawah takat didih cecair.
Apakah Penyejatan?
Penyejatan adalah proses yang perlahan dan beransur-ansur. Contoh penyejatan ialah penukaran air dari laut, lautan, tasik dan sebagainya kepada gas. Apabila sinaran matahari jatuh ke permukaan badan air ini, molekul air menjadi teruja dan apabila mereka mendapat tenaga yang mencukupi, ia melarikan diri dalam bentuk gas.
Penyejatan dipengaruhi oleh faktor-faktor berikut:
Semakin tinggi suhu semakin banyak penyejatan. Oleh itu, kadar penyejatan adalah berkadar terus dengan suhu.
- Kelembapan
Kadar sejatan adalah berkadar songsang dengan kelembapan. Seperti yang anda akan perhatikan bahawa pada hari yang lembap (apabila persekitaran penuh dengan kelembapan), pakaian kami mengambil masa yang lebih lama untuk kering berbanding hari-hari biasa. Ia adalah kerana udara itu sendiri sarat dengan kelembapan dan disebabkan oleh kelembapan ini, kadar penyejatan adalah perlahan.
- Kelajuan angin
Kadar sejatan adalah berkadar terus dengan kelajuan angin. Jadi pada hari yang berangin, penyejatan akan menjadi lebih banyak.
- Kawasan permukaan
Dari kawasan permukaan yang lebih besar, lebih banyak air akan tersejat kerana kadar sejatan adalah berkadar terus dengan luas permukaan.
Contoh kawasan sejatan berikut:
Penyejatan sama seperti transpirasi meninggalkan kesan penyejukan. Badan kita berpeluh untuk mengekalkan suhu badan dengan memastikan ia sejuk dalam suhu panas.
- Mengeringkan pakaian basah.
Perbezaan Utama Antara Pengewapan dan Penyejatan
Kesimpulan
Untuk menukar kepada bentuk gasnya, zarah cecair memerlukan tenaga yang mencukupi untuk mengatasi daya tarikan antara molekul dan apabila ia mendapat tenaga yang mencukupi, ia melarikan diri ke kawasan sekeliling bertukar menjadi gas. Proses penukaran cecair kepada gas ini sama ada mendidih atau sejatan, kedua-duanya berada di bawah pengewapan.
Oleh itu, pengewapan adalah penukaran cecair atau pepejal kepada gas pada suhu dan tekanan malar. Ia tidak terjejas oleh faktor luaran dan terdapat pembentukan buih semasa proses ini. Juga, ia adalah fenomena pukal.
Sejatan, sebaliknya, ialah penukaran cecair kepada gas pada sebarang suhu di bawah takat didihnya. Ia dipengaruhi oleh beberapa faktor dan tiada buih yang terbentuk dalam proses tersebut. Ia adalah fenomena permukaan.
