Phlebitis boleh mempunyai faktor penyebab lain seperti jangkitan bakteria dan tindak balas kimia yang menyebabkan keradangan urat. Lebih-lebih lagi, dalam flebitis, urat hanya meradang, manakala apabila pesakit mengalami penyusupan cecair IV meresap ke dalam tisu sekeliling.
Ini adalah akibat langsung dari sandaran kateter dari tapak pemasukan dan berlubang urat. Tidak seperti penyusupan, flebitis tidak menyebabkan kebocoran cecair dari tapak pemasukan ke dalam tisu jiran.
Phlebitis vs Infiltrasi
Perbezaan antara flebitis dan penyusupan boleh diperhatikan dari segi punca setiap keadaan perubatan. Walaupun flebitis mungkin disebabkan oleh pelbagai faktor termasuk kateter IV, penyusupan disebabkan semata-mata oleh penembusan vena oleh kateter IV.
Jadual Perbandingan Antara Phlebitis dan Infiltrasi
| Parameter Perbandingan | Phlebitis | penyusupan |
| Definisi | Keradangan vena yang disebabkan oleh sama ada kateter IV atau jangkitan bakteria atau kimia. | Trauma vaskular yang disebabkan oleh kateter IV terkeluar ke dalam vena atau berlubang vena. |
| Pelepasan Cecair | Tiada pelepasan cecair dicatatkan. | Cecair disesarkan ke dalam ruang tisu sekeliling. |
| punca | Boleh disebabkan oleh sama ada kateter IV atau jangkitan bakteria atau kimia. | Disebabkan oleh kateter IV terkeluar ke dalam vena. |
| Tebuk | Urat hanya meradang dan tidak berlubang. | Urat mungkin berlubang apabila kateter berundur keluar dari tapak pemasukan. |
| Gejala Dibezakan | Kord vena yang boleh diraba. | Pengumpulan cecair, penurunan suhu, kulit pucat, tiada aliran IV. |
| Darah beku | Trombosis adalah biasa dengan flebitis. | Gumpalan darah tidak biasa pada pesakit yang mengalami penyusupan. |
Apakah itu Phlebitis?
Keradangan lapisan intim vena dipanggil Phlebitis. Ia biasanya dialami akibat pemberian ubat intravena pada pesakit.
Perkataan itu berasal daripada 'phleb' bermaksud urat dan 'itis' bermaksud keradangan dalam diksi ubat. Pembekuan darah berhampiran permukaan urat menyebabkan flebitis pada pesakit yang menggunakan ubat IV. Ini dikenali sebagai Thrombophlebitis.
Sekitar 20%-80% pesakit yang menggunakan ubat IV mengalami flebitis. Gejala flebitis boleh berkisar dari sakit, kemerahan, edema (bengkak) dan kelembutan kepada gejala yang paling ketara diperhatikan pada kord vena yang boleh diraba.
Walaupun flebitis biasanya boleh menjejaskan pesakit dari kumpulan umur 41-60 tahun, ia juga boleh berlaku pada orang yang lebih muda.
Phlebitis boleh dibahagikan kepada 3 kategori berdasarkan faktor penyebabnya. Flebitis mekanikal adalah kategori pertama yang disebabkan oleh kemasukan kateter IV. Bakteria flebitis disebabkan oleh jangkitan bakteria dan akhirnya, flebitis kimia yang mungkin berlaku akibat cecair IV kateter atau cecair.
Ia biasanya merupakan keadaan yang boleh dirawat yang perlu dipastikan terlebih dahulu melalui ujian perubatan. Walaupun flebitis dangkal boleh dirawat dengan mudah, DVT atau Deep Vein Thrombosis memerlukan rawatan perubatan segera.
Keadaan ini hilang dalam masa seminggu apabila dirawat dengan ubat anti-radang yang betul. Mampat sejuk dan penipisan darah juga digunakan untuk merawat keadaan.
Apakah Penyusupan?
Penyusupan adalah satu lagi jenis trauma vaskular yang biasa dialami oleh pesakit dengan kateter IV. Walau bagaimanapun, ia berbeza dengan flebitis kerana apabila pesakit mengalami penyusupan mereka mengalami penembusan vena dan akibatnya kebocoran cecair IV ke dalam tisu jiran.
Kateter IV boleh sama ada menusuk vena dengan berundur dari tapak pemasukannya atau menusuk bahagian lain vena. Gejala penyusupan yang paling biasa ialah edema atau bengkak tapak. Kejatuhan suhu badan, kulit pucat, sakit yang teruk, kebas dan kepekaan di tapak boleh dikelaskan sebagai simptom yang membezakan penyusupan.
Pesakit yang lebih tua mungkin lebih terdedah kepada penyusupan kerana peningkatan kerapuhan urat mereka akibat usia tua.
Dalam kes yang teruk, penyusupan yang tidak dirawat boleh menyebabkan kerosakan tisu jangka panjang dan nekrosis. Ia juga boleh menyebabkan mampatan saraf yang teruk pada pesakit. Dalam kes ini, cecair terkumpul perlu dipam keluar dengan segera untuk mengelakkan berlakunya sindrom petak dan kerosakan berpanjangan.
Kadangkala ia juga boleh mengakibatkan amputasi jika rawatan ditangguhkan. Rawatan untuk penyusupan termasuk penyingkiran segera kateter IV, memeriksa tapak yang meradang, meninggikan kaki atau lengan, menggunakan ubat-ubatan untuk merawat kes-kes teruk pengumpulan cecair dalam jumlah tinggi.
Perbezaan Utama Antara Phlebitis dan Infiltrasi
- Perbezaan utama antara flebitis dan penyusupan adalah punca kejadiannya. Walaupun kedua-duanya boleh menjadi komplikasi berkaitan kateter IV, flebitis mempunyai pelbagai faktor penyebab yang mungkin bertanggungjawab untuk jangkitan kimia dan bakteria seperti keadaan. Walau bagaimanapun, penyusupan hanya disebabkan oleh kateter IV yang tercabut.
- Perbezaan kedua antara kedua-dua keadaan perubatan ini boleh diperhatikan dari segi definisinya. Phlebitis adalah keadaan yang mengakibatkan keradangan vena, manakala penyusupan mengakibatkan peresapan cecair dan akibatnya terkumpul dalam kelompok tisu jiran.
- Phlebitis boleh terdiri daripada 3 jenis: mekanikal, kimia dan bakteria. Perbezaan ini dibuat berdasarkan faktor penyebab. Walau bagaimanapun, penyusupan tidak boleh dibahagikan kepada kategori kerana ia berpunca daripada satu faktor besar- tercabut IV dan penembusan urat.
- Thrombophlebitis adalah perkara biasa pada pesakit yang mempunyai sejarah menghidap flebitis. Ini mengakibatkan pembentukan bekuan darah dalam urat. Tiada bekuan darah terbentuk apabila pesakit mengalami penyusupan.
- Walaupun kebanyakan gejala mungkin bertindih untuk kedua-dua keadaan perubatan ini, terdapat beberapa yang membezakannya. Kord vena yang boleh diraba adalah gejala biasa yang ditunjukkan oleh pesakit flebitis. Gejala ini tidak dapat dilihat pada pesakit yang mengalami penyusupan. Kejatuhan suhu badan, kulit pucat adalah beberapa simptom yang biasa disaksikan pada pesakit penyusupan tetapi tidak terpakai dalam kes flebitis.
Kesimpulan
Kedua-dua keadaan perubatan ini biasanya dikaitkan dengan komplikasi IV dan selalunya ia salah dikenal pasti sebagai yang lain. Mereka berkongsi beberapa gejala serta pilihan terapi. Walau bagaimanapun, perbezaan ketara antara kedua-duanya mesti diperhatikan untuk mengelakkan kesilapan diagnosis.
Phlebitis mungkin disebabkan oleh kateter IV atau jangkitan bakteria dan kimia. Penyusupan semata-mata disebabkan oleh kateter IV yang mengeluarkan cecair ke dalam kawasan tisu bersebelahan. Pengumpulan cecair yang disebabkan oleh penyusupan boleh menjadi sangat berbahaya.
Rujukan
- https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/108482239400700107
- https://journals.lww.com/journalofinfusionnursing/Fulltext/2001/09000/Relationship_Between_Peripheral_Intravenous.8.aspx
