Manusia telah membuat banyak inovasi untuk meringankan tugas-tugas duniawi dalam kehidupan seharian. Ada masanya manusia terpaksa menunggang haiwan untuk melancong dan menghabiskan masa berjam-jam melakukan perkara yang paling mudah kerana tiada ciptaan mekanikal.
Hari ini, manusia telah mencapai tahap di mana perjalanan ke tempat yang jauh boleh dilakukan dalam beberapa jam dan kerja-kerja kehidupan seharian hanya mengambil masa beberapa minit. Semua kredit ini diberikan kepada kemajuan teknologi yang telah dicapai oleh manusia selama ini.
Salah satu industri di mana manusia telah mencipta tanda mereka di dunia ialah industri automobil. Industri ini adalah industri berbilion dolar di mana semua jenis kenderaan direka, dikilang dan dijual.
Dua komponen terpenting dalam pembangunan kenderaan ini ialah motor dan enjin. Kedua-dua istilah ini sering digunakan secara bergantian tetapi berbeza dalam maksud teknikalnya.
Motor vs Enjin
Perbezaan antara motor dan enjin ialah motor menukar tenaga elektrik kepada tenaga mekanikal manakala enjin menukar bentuk tenaga lain seperti kimia, haba, wap kepada kuasa mekanikal. Perbezaan lain antara kedua-dua peranti terletak pada struktur, prinsip kerja dan susunan komponennya.
Jadual Perbandingan Antara Motor dan Enjin (dalam Bentuk Jadual)
| Parameter Perbandingan | Motor | Enjin |
|---|---|---|
| Definisi | Peranti yang menukar tenaga elektrik kepada kerja mekanikal. | Peranti yang menukarkan bentuk tenaga lain kepada kerja mekanikal. |
| Mekanisme Berjalan | Motor berjalan menggunakan bateri atau elektrik. | Enjin kebanyakannya menggunakan bahan api. |
| Komponen Utama | Rotor, stator, komutator dan berus adalah komponen utama motor. | Omboh, silinder dan aci engkol adalah komponen utama enjin. |
| Kecekapan | Motor lebih cekap kerana kurang kehilangan kuasa. | Enjin kurang cekap kerana kehilangan kuasa dalam pembakaran. |
| Contoh | Mesin basuh, kipas, pembersih hampagas | Kereta, kapal, kereta api dan kenderaan automobil lain. |
Apa itu Motor?
Motor ialah peranti yang menukar tenaga elektrik kepada tenaga mekanikal putaran.
Motor berfungsi berdasarkan prinsip elektromagnetisme. Apabila arus elektrik dialirkan melalui gegelung segi empat tepat yang diletakkan dalam medan magnet, daya bertindak ke atas gegelung yang menjadikannya berputar secara berterusan. Gegelung berputar selagi arus dikenakan padanya.
Terdapat empat komponen utama motor: Stator, rotor, commutator, dan berus. Stator ialah bahagian pegun motor yang terdiri daripada magnet kekal.
Rotor ialah bahagian motor yang bergerak dan biasanya gegelung yang digulung di sekeliling stator. Apabila arus mengalir melalui gegelung, ia berinteraksi dengan medan magnet untuk memberikan daya mekanikal putaran.
Komutator bertindak seperti suis yang membalikkan arah arus dalam motor. Ini penting supaya hujung gegelung tidak menghentikan gerakan kerana tarikan atau tolakan kutub utara dan kutub selatan.
Berus motor biasanya diperbuat daripada grafit dan membekalkan arus elektrik antara stator dan rotor. Terdapat dua jenis motor utama: motor DC dan motor AC.
Motor DC berfungsi pada arus terus seperti bateri manakala motor AC berfungsi pada kitaran arus ulang-alik.
Apakah Enjin?
Enjin ialah peranti yang menukarkan bentuk tenaga lain seperti kimia, haba dan wap kepada tenaga mekanikal.
Pernahkah anda terfikir bagaimana kereta berfungsi? Sebuah kereta mempunyai enjin pembakaran dalaman yang menukarkan haba bahan api yang terbakar kepada kerja mekanikal.
Badan utama enjin ialah silinder. Silinder mempunyai omboh yang bergerak ke atas dan ke bawah di dalam bekas silinder. Omboh disambungkan kepada aci engkol yang memusingkan gerakan omboh secara bulat yang kemudiannya memutarkan aci engkol.
Dalam kebuk pembakaran, terdapat letupan yang berlaku selepas setiap minit akibat percampuran bahan api dengan oksigen. Campuran dimampatkan apabila omboh bergerak ke atas.
Di sini palam pencucuh memainkan peranannya dengan menyalakan campuran dan mencipta letupan. Ini memberi kuasa kepada omboh untuk bergerak ke atas dan ke bawah.
Terdapat injap masuk dan injap ekzos yang membenarkan udara masuk dan gas terbakar keluar. Tetapi injap kekal tertutup semasa pembakaran dan pemampatan campuran bahan api. Beginilah cara enjin menggerakkan roda untuk memastikan kereta terus bergerak.
Terdapat dua jenis enjin secara amnya: Enjin pembakaran luar dan enjin Pembakaran Dalaman. Dalam enjin pembakaran luaran, pembakaran berlaku di luar enjin. Tenaga boleh menjadi haba yang dihasilkan oleh pembakaran bahan api atau wap yang dihasilkan oleh air.
Dalam enjin pembakaran dalaman, pembakaran berlaku di dalam enjin. Di sini pembakaran berlaku hanya dengan pembakaran bahan api seperti diesel dan petrol.
Perbezaan Utama Antara Motor dan Enjin
Empat ciri berbeza utama yang membezakan motor dan enjin disenaraikan di bawah:
- Motor adalah peranti yang menukar tenaga elektrik kepada kerja mekanikal manakala enjin menukar pelbagai bentuk tenaga lain kepada kerja mekanikal.
- Motor kebanyakannya menggunakan bateri atau elektrik manakala enjin menggunakan bahan api seperti petrol, wap atau haba.
- Komponen utama motor termasuk rotor, stator dan commutator manakala komponen utama enjin termasuk piston, silinder dan aci engkol.
- Kecekapan motor adalah tinggi kerana kehilangan kuasa yang kurang manakala kecekapan enjin adalah rendah berbanding dengan motor kerana kehilangan kuasa yang tinggi semasa pembakaran.
Kesimpulan
Enjin dan motor mempunyai beberapa aplikasi dalam industri automobil serta dalam peralatan rumah. Ia digunakan secara meluas dalam kipas, peti sejuk, pemampat, mesin basuh, kereta, kapal dan kereta api.
Perkakas dan kenderaan ini telah menjadikan kehidupan kita sangat mudah dan menjadikan dunia memasuki era revolusi perindustrian. Kerana ciptaan ini, adalah mungkin bagi seorang lelaki untuk mengeluarkan pesawat dan menakluki langit.
Kini, kami membuat kereta elektrik dan kenderaan tanpa pemandu. Industri automobil telah bertukar menjadi industri terkemuka dunia dan permintaannya di seluruh dunia. Semua syarikat cuba untuk melabur di dalamnya dan membuat tanda mereka di dunia.
- https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/es00141a010
- https://p2infohouse.org/ref/46/45553.pdf
- https://trid.trb.org/view/795411
