Matahari adalah sumber tenaga utama. Ia mempunyai sinaran ultraungu atau sinaran UV di dalamnya. Sinar ultraungu adalah satu bentuk sinaran elektromagnet. Kebanyakan sinaran ultraungu dari matahari ditapis oleh atmosfera. Sinar ini mempunyai beberapa kesan kimia dan biologi. Dua jenis sinaran ultraungu ialah sinaran UVA dan sinaran UVB.
Sinaran UVA vs UVB
Perbezaan utama antara sinaran UVA dan UVB ialah sinaran UVA ialah gelombang panjang sinaran ultraungu manakala sinaran UVB ialah gelombang pendek sinaran ultraungu. Tahap tenaga sinaran UVA lebih tinggi manakala sinaran UVB lebih rendah.
Sinaran UVA adalah punca utama penuaan kulit. Sinaran UVA mempunyai kuasa penembusan yang lebih tinggi. Ia boleh mencapai lapisan dalam kulit. Kesan pada kulit oleh sinaran UVA adalah serta-merta dan pantas. Ia tidak boleh ditapis melalui awan atau atmosfera dan merupakan juzuk utama sinaran ultraungu yang sampai ke permukaan bumi.
Manakala sinaran UVB adalah punca utama kulit terbakar. Sinaran UVB mempunyai kuasa penembusan yang lebih rendah jika dibandingkan dengan sinaran UVA. Ia boleh menjejaskan hanya lapisan luar kulit dan boleh menyebabkan komplikasi teruk jangka panjang. Ia tidak boleh melalui tingkap dan diserap sebahagiannya oleh atmosfera bumi.
Jadual Perbandingan Antara Sinaran UVA dan Sinaran UVB
| Parameter Perbandingan | sinaran UVA | sinaran UVB |
| Panjang gelombang | Ia mempunyai panjang gelombang yang lebih panjang | Ia mempunyai panjang gelombang yang lebih pendek |
| Intensiti | Sinaran UVA adalah sengit | Sinaran UVB kurang sengit |
| Kuasa penembusan | UVA boleh menembusi lapisan dalam kulit dan mencapai dermis | Sinaran UVB boleh menembusi hanya sehingga bahagian atas kulit kemudian |
| Faedah | Digunakan dalam katil penyamakan dan mempunyai potensi untuk meningkatkan mood dan meningkatkan tenaga | Menghasilkan Vitamin D dan Vitamin D3 |
| Kesan | Penyamakan segera, selaran matahari, penuaan pramatang dan kedutan, kerosakan genetik | Melambatkan penyamakan, melepuh, fotopenuaan, dan kanser kulit |
Apakah Sinar UVA?
Sinar UVA ialah sejenis sinaran ultraungu. Ia mempunyai panjang gelombang terpanjang. Oleh kerana panjang gelombang yang lebih panjang, ia boleh menembusi lebih dalam ke dalam kulit dan mencapai lapisan tengah kulit yang dipanggil dermis. 95% daripada sinaran UV matahari yang sampai ke bumi adalah sinaran UVA.
Kuasa penembusan tinggi sinaran UVA boleh merosakkan sel kulit secara mendalam. Sinaran juga boleh menembusi tingkap dan awan. Terdapat kes kerosakan tidak langsung kepada DNA akibat pendedahan berpanjangan kepada sinaran UVA. Tanda-tanda penuaan pramatang seperti kedutan dan garis-garis halus boleh berlaku akibat sinaran UVA. Tiada bukti langsung kanser kulit akibat pendedahan kepada sinaran UVA.
Sumber utama sinaran UVA adalah cahaya matahari dan katil penyamakan. Sinaran UVA tidak diserap oleh ozon. Kebanyakan sinaran ultraungu yang sampai ke permukaan bumi adalah sinaran UVA. Kebanyakan kesan sinaran UVA adalah serta-merta dan pantas seperti selaran matahari atau penyamakan segera.
Sinaran UVA ditemui dalam cahaya matahari sepanjang tahun. Ia tidak mengubah keamatannya apabila perubahan ketinggian atau cuaca. Ia hadir dalam cahaya matahari 500 kali lebih banyak daripada sinaran UVB. Ia mempunyai kerosakan jangka panjang pada kulit.
Apakah Sinar UVB?
Sinaran UVB ialah sejenis sinaran ultraungu. Ia mempunyai panjang gelombang yang lebih pendek. Ia berpotensi untuk mencapai lapisan luar kulit yang dipanggil epidermis. Kebanyakan sinaran UVB yang dipancarkan oleh matahari diserap oleh atmosfera. 5% daripada sinaran UV matahari yang sampai ke bumi adalah sinaran UVB.
Walaupun sinaran UVB mempunyai panjang gelombang yang lebih pendek, ia mempunyai tahap tenaga yang lebih tinggi. Ia berpotensi untuk merosakkan hanya lapisan luar kulit kerana ia tidak mempunyai kuasa penembusan yang mendalam. Terdapat beberapa kes di mana sinaran UVB secara langsung merosakkan DNA dan menyebabkan perubahan.
Kesan sinar UVB yang paling mengerikan ialah ia boleh menyebabkan kanser kulit. Ia juga boleh menyebabkan penuaan pramatang kulit. Kebanyakan kesan sinaran UVB ditangguhkan dan muncul beberapa jam kemudian selepas pendedahan matahari. Jumlah sinaran UVB yang paling tinggi ditemui di altitud yang lebih tinggi dan berhampiran kawasan khatulistiwa.
Kebanyakan sinaran UVB diserap oleh atmosfera bumi. Beberapa sinaran yang diserap sebahagiannya sampai ke permukaan bumi. Sinaran UVB juga ditapis oleh awan. Apabila terdedah kepada sinaran UVB, kulit boleh menghasilkan Vitamin D (terutamanya dalam bentuk Vitamin D3).
Perbezaan Utama Antara Sinaran UVA dan Sinaran UVB
Kesimpulan
Sinaran UV ialah satu bentuk sinaran yang boleh diukur pada skala saintifik. Dalam spektrum elektromagnet, sinaran UV terletak di antara sinar-X dan cahaya yang boleh dilihat. Cahaya matahari adalah sumber utama sinaran UV. Selain daripada cahaya matahari, beberapa sumber lain ialah lampu, pencahayaan wap merkuri, laser, lampu yang mengandungi pendarfluor, pijar, atau halogen, dan juga pondok penyamakan.
Sinaran UV paling berkuasa dari 10 pagi hingga 4 petang pada musim bunga dan musim panas. Sinaran UVA dan UVB digunakan secara meluas sebagai gabungan dalam katil penyamakan. Walaupun katil penyamakan popular, ia tidak disyorkan sebagai selamat.
Sinaran UV boleh meningkatkan sensitiviti kulit dan menjadikannya terdedah kepada kerosakan. Memandangkan sinaran ultraungu mempunyai beberapa kesan ke atas kesihatan, adalah penting untuk menggunakan pelindung matahari spektrum luas, memakai pakaian bertutup, berada di tempat teduh dan memakai aksesori seperti topi dan cermin mata hitam apabila seseorang pergi ke luar untuk mengelakkan kemungkinan kerosakan.
