Setiap objek atau orang boleh digerakkan sedikit sebanyak walaupun pengecualian sentiasa ada. pergerakan mungkin kelihatan jelas tetapi mereka mempunyai sains di belakangnya. Satu cabang sains ialah fizik memainkan peranan penting dalam memahami pergerakan objek atau manusia.
Sebagai contoh, pecutan boleh dilihat kemungkinan besar dalam kereta dalam kehidupan seharian tetapi maksud pecutan berbeza dalam fizik yang lebih teknikal dengan memberikan sebab di belakangnya.
Terdapat beberapa istilah yang digunakan secara bergantian dalam kehidupan biasa tetapi ia berbeza antara satu sama lain dari segi teknikal, contohnya, pecutan, kelajuan, perlumbaan, atau halaju, dsb., menyerupai satu sama lain dalam kehidupan biasa tetapi dari segi teknikal, ia adalah berbeza antara satu sama lain
Kelajuan vs Pecutan
Perbezaan antara kelajuan dan pecutan ialah kelajuan ialah jarak yang diliputi dalam unit masa dan pecutan ialah kadar perubahan kelajuan. Kedua-duanya mungkin mengelirukan tetapi dengan alasan, mereka menjadi mudah untuk difahami.
Jadual Perbandingan Antara Kelajuan dan Pecutan
| Parameter perbandingan | Kelajuan | Pecutan |
|---|---|---|
| Jenis kuantiti | Kuantiti skalar | Kuantiti vektor |
| Jenis | Kelajuan seragam, berubah-ubah, purata dan serta-merta | Pecutan seragam, tidak seragam dan purata |
| Faktor penentu | Jarak dan masa | Kelajuan dan masa |
| Hubungan dengan gerakan | Kadar pergerakan | Arah dan kadar pergerakan |
Apakah Kelajuan?
Kelajuan ialah kuantiti skalar yang memberi gambaran tentang seberapa pantas objek itu bergerak, dalam istilah yang lebih teknikal kelajuan ialah magnitud perubahan kedudukan objek yang bergerak. Kelajuan mempunyai unit, iaitu cm.s (sistem CGS) dan m.s (sistem SI)
Kelajuan adalah empat jenis, iaitu;
- Kelajuan seragam: apabila objek menempuh jarak yang sama dalam selang masa yang sama dikatakan mempunyai kelajuan seragam.
- Kelajuan boleh ubah: apabila objek menempuh jarak yang berbeza dalam selang masa yang sama maka objek tersebut dikatakan dalam kelajuan berubah.
- Kelajuan purata: ia boleh ditakrifkan sebagai kelajuan seragam yang diberikan oleh nisbah jumlah jarak yang dilalui oleh objek kepada jumlah masa yang diambil oleh objek.
- Kelajuan serta-merta: apabila kelajuan sesuatu objek berubah-ubah maka kelajuan objek itu pada bila-bila masa dikatakan sebagai kelajuan serta-merta.
Kelajuan ditentukan oleh dua faktor: jarak dan masa. Formula kelajuan ialah
S = D / T
Kelajuan diukur secara amnya dengan graf jarak-masa untuk pemahaman yang lebih baik. Kelajuan dalam kenderaan diukur dengan speedometer manakala jarak diliputi oleh odometer. Benih boleh berubah-ubah bergantung pada orang sekiranya kenderaan dipandu.
Beberapa contoh kelajuan ialah; kereta dipandu pada 60 km sejam, cheetah berlari 130 km sejam, kelajuan menulis seseorang seperti menulis satu muka surat dalam sepuluh minit dianggap sebagai kelajuan menulis seseorang, dsb.
Apakah Pecutan?
Pecutan ditakrifkan sebagai kadar perubahan halaju objek yang bergerak berkenaan dengan masa. Pecutan dikatakan sebagai kuantiti vektor. Unit pecutan ialah m/s.
Pecutan ada tiga jenis, iaitu;
- Pecutan seragam- ia adalah jenis pecutan di mana halaju seragam dengan perubahan masa. Ini boleh dilakukan sekiranya berlaku gerakan bulat.
- Pecutan tidak seragam - ia adalah jenis pecutan di mana halaju berubah mengikut masa.
- Pecutan purata - ia adalah jenis pecutan di mana jumlah perubahan dalam halaju dalam selang tertentu dibahagikan dengan jumlah masa yang diambil untuk perubahan.
Pecutan ditentukan oleh beberapa faktor iaitu; perubahan dalam halaju dan masa dan ia boleh diukur dengan bantuan formula, iaitu –
Pecutan = (halaju akhir)- (halaju awal) / masa
Pecutan sering dijelaskan dengan bantuan graf dengan lebih baik, ia sering dikelirukan dengan halaju atau kelajuan, tetapi ia berbeza daripada kedua-duanya.
Beberapa contoh pecutan ialah; apabila kereta itu laju, atau ketika kereta perlahan, atau kereta membelok, jatuh dari jambatan, memanjat jambatan, buah-buahan jatuh dari pokok, sebarang objek yang bergerak ke arah utara, selatan, barat atau timur, dan lain-lain..
Perbezaan Utama Antara Kelajuan dan Pecutan
Kesimpulan
Kelajuan dan pecutan adalah berbeza antara satu sama lain walaupun pecutan agak bergantung pada kelajuan. Kedua-duanya berkaitan dengan gerakan objek yang bergerak.
Kedua-duanya boleh diukur dengan formula yang berbeza dan mempunyai unit SI yang sama. Kelajuan dan pecutan sering digunakan secara bergantian dalam kehidupan biasa tetapi ia sama sekali berbeza dari segi fizik.
Kelajuan dan pecutan berfungsi secara berbeza berkenaan dengan graviti.
Terdapat beberapa undang-undang juga yang menentukan kelajuan dan pecutan objek bergerak.
