Penggantian ekologi ialah cara menganalisis bagaimana komuniti biologi berubah dari semasa ke semasa. Ia adalah proses semula jadi yang berlaku apabila sesebuah komuniti itu berkembang. Penggantian ekologi juga boleh dilihat sebagai penggantian daripada komuniti yang kurang kompleks kepada yang lebih kompleks.
Penggantian Rendah vs Menengah
Perbezaan antara penggantian primer dan sekunder ialah mereka mempunyai titik permulaan yang sangat berbeza serta langkah-langkah yang melibatkan proses penggantian ekologi dalam kategori ini adalah berbeza antara satu sama lain. Penggantian primer bermula di habitat baharu, manakala penggantian sekunder bermula di habitat yang sudah didiami.
Penggantian primer berlaku apabila jisim batu baru dicipta dan tiada tanah hadir. Tanpa tanah, tumbuhan tidak boleh tumbuh, dan tiada bahan organik dalam tanah untuk membekalkan nutrien kepada tumbuhan. Penggantian utama ialah proses ekosistem yang berkembang daripada batu kosong, seperti pulau gunung berapi dan pulau gunung berapi yang baru terbentuk. Daripada tanah berkembang secara beransur-ansur, penggantian primer dicirikan oleh pembentukan tanah yang sangat cepat.
Penggantian sekunder ialah proses penggantian ekologi yang berlaku berikutan pengabaian pembangunan manusia. Pembangunan terbengkalai sedemikian boleh sama ada semula jadi (iaitu, tanah runtuh atau pembentukan lubang benam) atau hasil daripada aktiviti manusia (iaitu, pembinaan kuari, jalan, atau struktur).
Jadual Perbandingan Antara Penggantian Rendah dan Menengah
| Parameter Perbandingan | Penggantian Utama | Penggantian Menengah |
| Bermula Dalam | Penggantian utama bermula dalam habitat yang baru terbentuk. | Penggantian sekunder bermula dalam tabiat yang telah sedia wujud. |
| Pengaruh | Penggantian utama berlaku dengan sendirinya. | Penggantian sekunder berlaku di bawah pengaruh luar. |
| Spesies Perintis | Penggantian utama bermula dengan spesies perintis. | Penggantian sekunder tidak bermula dengan spesies perintis. |
| Humus | Tiada humus hadir dalam persekitaran di mana penggantian primer berlaku. | Terdapat humus sedia ada dalam persekitaran di mana penggantian sekunder berlaku. |
| Komuniti Seral | Penggantian utama mempunyai banyak komuniti seral. | Penggantian sekunder mempunyai lebih sedikit komuniti seral. |
Apakah Penggantian Utama?
Penggantian utama ialah proses di mana ekosistem berkembang di daratan kosong tanpa ekosistem sebelumnya. Proses ini biasanya berlaku di kawasan tanah yang telah dinaikkan baru-baru ini, seperti banjaran gunung. Contoh penggantian utama ialah pembentukan pulau di atas gunung berapi.
Organisma pertama yang mendiami pulau itu ialah organisma kecil dan ringkas yang memerlukan sumber paling sedikit untuk terus hidup. Organisma ini boleh menjadi kayu hanyut, alga, atau buih kolam. Organisma perlahan-lahan mengurai, yang membebaskan nutrien kembali ke dalam tanah. Nutrien ini membolehkan organisma yang lebih kompleks mendiami pulau itu. Apabila proses ini berterusan, pulau itu mula menyerupai ekosistem.
Penggantian utama ialah pembentukan tanah baru di Bumi. Ia berlaku di tempat di mana plat tektonik bergerak berasingan atau plat tektonik ditolak ke atas atau ke bawah di atas batu. Pergerakan plat tektonik boleh menyebabkan batu retak terbuka, yang meninggalkan ruang untuk tumbuh-tumbuhan baru. Apabila lebih banyak tumbuhan tumbuh, mereka menutup rekahan dan bentuk tanah. Pulau-pulau baru mungkin terbentuk oleh pergerakan plat tektonik.
Sebagai contoh, apabila para ais mencair, ia boleh mewujudkan kawasan tanah apabila ais mencair di ketinggian yang lebih rendah. Para ais akan meninggalkan tanah berbatu dalam proses itu.
Apakah Penggantian Menengah?
Penggantian sekunder ialah proses di mana komuniti baharu dicipta selepas gangguan dalam sistem. Komuniti baharu akan mempunyai komposisi spesies yang berbeza daripada komuniti asal. Spesies asal tidak akan kembali, tetapi spesies yang berbeza akan mengambil tempat mereka. Dalam contoh ini, sistem mengambil bentuk komuniti dalam ekosistem padang rumput.
Gangguan, dalam kes ini, adalah apabila kebakaran merosakkan masyarakat. Spesies baru yang akan menggantikan spesies lama ialah pokok renek yang tahan api. Ini adalah contoh penggantian sekunder kerana masyarakat yang datang sebelum ini tidak mempunyai pokok renek.
Penggantian sekunder ialah proses di mana ekosistem berkembang di atas tanah yang telah menyokong kehidupan. Ia adalah proses yang berlaku selepas penggantian primer. Organisma terakhir yang menduduki kawasan tanah dipanggil komuniti klimaks.
Ekosistem baharu bermula apabila komuniti klimaks dimusnahkan, sama ada oleh kejadian semula jadi atau disebabkan oleh manusia. Kehidupan tumbuhan yang segera mengikuti dikenali sebagai komuniti seral awal. Fasa kehidupan tumbuhan seterusnya ialah komuniti seral lewat. Sekiranya ekosistem baharu itu stabil, ia akhirnya menjadi matang.
Perbezaan Utama Antara Penggantian Rendah dan Menengah
Kesimpulan
Penggantian ekologi ditakrifkan sebagai satu proses di mana komuniti berubah secara progresif dari masa ke masa dari satu struktur komuniti ke yang lain hasil daripada interaksi antara spesies yang berbeza dalam komuniti. Dengan kata lain, penggantian ekologi boleh ditakrifkan sebagai perubahan dalam ekosistem dari semasa ke semasa.
Penggantian ekologi merupakan konsep penting untuk dipertimbangkan semasa mempelajari ekologi. Dengan mengetahui perbezaan antara jenis penggantian yang berlaku di sesuatu kawasan, kita boleh mempertimbangkan cara mengurus populasi spesies dan cara untuk mempunyai pembangunan mampan supaya komuniti klimaks hidup dalam harmoni.
